Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

De Kapsalon is ontstaan in Rotterdam rondom het jaartal 2003. Een kapper haalde regelmatig een snelle hap bij de lokale Kebabzaak, door tijdsdruk wilde hij graag een bakje waar hij snel uit kon eten. In dat bakje versmolten letterlijk en figuurlijk de Mediterrane en de Hollandse eetcultuur: het donerkebab vlees uit de Mediterraanse keuken, en de kaas, saus en aardappels (patat) uit Nederlandse keuken. Ook collega's van de kapper bestelden dit gerecht regelmatig, en zo kreeg het de naam Kapsalon. Het gerecht sloeg al snel over naar de overige klanten, waarna het over heel Nederland uitrolde, anno 2020 is er geen Kebabzaak te vinden die het niet maakt en verkoopt. 

De Kapsalon staat vooral bekend als uitgaanssnack, dat is dan ook vaak het moment dat het geconsumeerd wordt. Ook wordt het als avondmaaltijd genuttigd. Het is van jong tot oud populair, maar de grootste afnemers zijn vooral jongeren vanaf 13 tot 35 jaar. Ook in andere landen wordt dit typisch Nederlandse gerecht steeds populairder. In 2018 bracht een Nepalese chefkok een bezoekje aan Nederland waarna hij de Kapsalon ontdekte. Bij terugkomst vroegen zijn vrienden hem om iets typisch Nederlands te maken, hij twijfelde tussen de Stamppot en Kapsalon. Waarna hij uiteindelijk voor de Kapsalon ging en deze zeer goed in de smaak viel, vooral bij de Nepalese elite (bron). 

De Kapsalon wordt voornamelijk gemaakt in Doner Kebab/Shoarma zaken. Hierbij wordt er gebruik gemaakt van een aluminium container (lasagnebakje). Patat wordt gefrituurd, vlees wordt gegrild en gesneden, die twee komen bovenop elkaar, nog een laagje kaas saus en groenten en de Kapsalon is compleet. Dit is de basis voor elke Kapsalon, hier en daar geven beoefenaars een eigen draai aan de Kapsalon. Maar de volgorde blijft altijd hetzelfde. De chefs delen onder elkaar informatie uit over goede recepten, tips & tricks. Er zijn ook veel innovatieve chefs, zo is er een kant-en-klare variant van de Kapsalon ontwikkeld, die je vanuit de supermarkt zo in je vriezer/koelkast kan zetten. De Kapsalon ontwikkelt zich ook verder, het is in verschillende varianten beschikbaar. In eerste instantie werd het bekend met shoarma erbovenop, wat niet zo heel veel verschilt van Doner Kebab. Zo heb je ook de Rijstsalon, waarbij rijst de patat onderin vervangt.

Achtergrond van het gerecht 

Gastarbeiders kwamen in de jaren ’60 naar Europa, hierbij namen zij ook hun eigen smaken en eetculturen mee. Kadir Nurman was de eerste donerkebab verkoper in Europa/Berlijn. Razendsnel werd donerkebab vlees zeer populair en het is nu niet meer weg te denken uit de Europese eetcultuur. Ongeveer 20/25 jaar geleden was donerkebab vlees vooral iets wat de Turkse/Griekse/Egyptische mensen kenden, vandaag de dag wordt het door alle etniciteiten geconsumeerd. Zo zijn er in die Europese eetcultuur ook subculturen ontstaan aan de hand van de smaken van bepaalde landen/gebieden/volkeren. Wij zien bijvoorbeeld in Duitsland dat de Donerboeren de smaken aanpasten op de Duitse smaak door vaak Curry saus te gebruiken. De Kapsalon die door Donerboeren in Nederland is uitgevonden is hier een mooi voorbeeld van: in Nederland houden we van kaas en aardappelen en zelfs de knoflooksaus is een puur Nederlands product. In de Mediterraanse keuken bestaat knoflooksaus bij verre na niet in deze vorm. Dit is weer een aanbod op vraag van de Nederlandse consument die ook van mayonaise houdt, zo zien we dat knoflooksaus in 90% van de gevallen wordt gemaakt van mayonaise als basissaus. Ook de groenten die in de Kapsalon zitten verschillen per gebied en land. In Nederland gebruiken wij de voor ons bekende groenten zoals; Sla, tomaat, komkommer en uitjes. In Duitsland gebruiken Donerboeren in hun gerechten ook sla, maar ook meer augurken en rode kool. 

 

Contact

Destan Gökalp
Zaanstad
Noord-Holland