Het ambacht van snuifreder

De Stichting De Kralingse Snuif en Specerijen Compagnie De Ster en De Lelie zorgt niet alleen voor de instandhouding van de ambachtelijke bereiding van snuiftabak, maar ook voor het verwerven van kennis over de geschiedenis van het verwerkingsproces. Het ambacht wordt door zes à zeven vrijwilligers uitgeoefend. De Stichting zet zich ook in voor het behoud van de benodigde gebouwen.

De tabaksplant komt oorspronkelijk uit Amerika. De eerste tabaksplanten werden in 1518 ingevoerd in Portugal en Spanje. Vandaaruit verspreidde het gebruik van snuif zich over Europa. In het midden van de zeventiende eeuw werd in heel Europa tabak gebruikt en het was vaak populair om medicinale redenen. In de achttiende eeuw waren de zogenoemde karottenfabrieken, waarin snuif werd gemaakt, vermaard. In Rotterdam verscheen in 1752 de eerste fabriek van vele waarin karotten verwerkt werden tot snuif. Door het veranderde tabaksgebruik – er werden meer sigaren en sigaretten gerookt – verdwenen langzamerhand al deze fabrieken en zijn nu alleen het karottenfabriekje en de snuif- en specerijmolens De Ster en De Lelie aan de Kralingse Plas nog over. In 1983 werd het fabriekje provisorisch gerestaureerd, maar wel zodanig dat weinig meer herinnert aan de oorspronkelijke functie. De Gemeente Rotterdam is nu eigenaar van het fabriekje en de twee molens. In 2004 werd door een aantal vrijwillige molenaars in overleg met de oude molenaar op de Rotterdamse snuifmolens de Stichting de Kralingse Snuif en Specerijen Compagnie De Ster en De Lelie opgericht. Hoofddoel van de stichting is het in stand houden van de ambachtelijke verwerking van snuiftabak en specerijen. Met hulp van enkelen die als sponsor optreden, wordt deze doelstelling nu gerealiseerd.

2022-2025

• In het nieuwe bezoekerscentrum (voorjaar 2021 klaar) meer ruimte nemen om het verhaal over de snuiftabaksfabricage uit te leggen.
• In de nieuwe tentoonstellingsruimtes een vaste tentoonstelling en een wisselende over bijv. de achtergronden van snuiftabak en specerijen (kolonialisatie, slavernij e.d.) maken. Wellicht samenwerken met lokale, historische verenigingen voor wisseltentoonstellingen.
• Kennis overbrengen op de nieuwe vrijwilligers na afronding van de verbouwing. De nieuwe vrijwilligers bij de snuiftabaksfabricage betrekken, zodat zij ook een bijdrage kunnen leveren aan het vastleggen van de kennis.
• Continu blijven zoeken naar nieuwe vrijwilligers. Gelijk op laten gaan met uitbreiding van de activiteiten.
• Een boekje laten maken over de molens en de snuiftabaksfabricage. Alle beschikbare informatie van verschillende plekkenbijeenbrengen en toegankelijk maken.
• Samenwerking met molenstichting voortzetten.
• Op zoek naar andere partners in dezelfde branche. Openstaan voor activiteiten van andere organisaties m.b.t. tabakswetgeving, wellicht bij aansluiten.
• Nieuwe doelgroepen bereiken via persmomenten in de media en nieuwe website en sociale media.
• Meer aandacht voor werven van donateurs voor het financieren van onze activiteiten.

2018-2021

• In samenwerking met Stadsherstel (de nieuwe eigenaar van de molen) de organisatie versterken voor het beheer van de molens. 
• Vergroten van het vrijwilligers team, het creëren van meer lokaal draagvlak en het verbeteren van de toegankelijkheid en van de molens.
• Aandacht besteden aan de toekomst van het ambacht van snuifreder.
• Zoeken naar een oplossing om aan de nieuwe tabakswetgeving te voldoen. 

2015-2017

• Contact zoeken en uitbouwen met organisaties op cultuurhistorisch en molentechnisch gebied. 
• Contact zoeken met gemeenteraad en gebiedscommissie en bewustwording creëren over de relatie is tussen het materiële en het immateriële erfgoed, de molen en het ambacht van snuifreder. 
• Advertenties plaatsen in vakbladen en sociale media inzetten om aanvulling en opvolging te vinden voor de maalploeg. 
• Onderwijsinstellingen en vrijwilligersorganisaties zoeken om mensen te vinden die kennis willen nemen van dit bijzondere ambacht. 
• Regionale nieuwsbladen, radio en tv stations benaderen en aandacht vragen voor dit bijzondere ambacht en de producten.