De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Ieder jaar van 27 tot en met 31 december is een deel van de bevolking van Scheveningen bezig met het organiseren van twee grote vreugdevuren, dat van het Noorderstrand en dat van Duindorp. Scheveningen Noorderstrand gaat hierbij de strijd aan met de zuiderburen op Duindorp om uit te maken wie het hoogste vreugdevuur kan bouwen. De winnaar van deze traditie maakt een jaar lang aanspraak op de titel 'hoogste vreugdevuur van Nederland'.

Deze gigantische vreugdevuren worden gelijktijdig in de oudejaarsnacht aangestoken. In de laatste dagen van december worden tienduizenden pallets naar het strand gebracht en volgens een bepaald systeem opgestapeld. Veel mensen nemen in deze week speciaal vrij om mee te kunnen helpen. De pallets die op de stapel belanden, zijn voor het merendeel gekocht van pallethandelaren, maar er zijn ook handelaren die de pallets gratis geven. De opbouw van het vreugdevuur is niet alleen overdag, ook ’s avonds en ’s nachts wordt er gewerkt, weer of geen weer.

Rond middernacht op oudejaarsavond is het dan zover: de enorme stapel wordt in brand gestoken en iedereen viert samen oud en nieuw. Heel Scheveningen komt dan samen op het strand om de jaarwisseling te vieren.

Beoefenaars en betrokkenen

Het werken voor het vreugdevuur heeft voor Scheveningen het karakter van een reünie. Kinderen worden al op zeer jonge leeftijd betrokken bij het vreugdevuur, de traditie wordt ze met de paplepel ingegoten. Het vreugdevuur trekt de laatste jaren steeds meer belangstellenden en ook toeristen. In het kader van het veiligheidsplan hebben de organisatoren intensief contact met de gemeente Den Haag, de politie en de brandweer.

Geschiedenis en ontwikkeling

Het vreugdevuur heeft zijn wortels in de illegale kerstbomenverbrandingen in diverse buurten in Scheveningen in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. Bij het rausen, verzamelen van kerstbomen, werden er ook onderlinge geschillen tussen de buurten uitgevochten, soms met gewonden tot gevolg. Maar juist ook het sociale aspect was heel belangrijk: jongeren gingen samen op pad, buurtbewoners troffen elkaar bij de opbouw van de stapel en het saamhorigheidsgevoel was groot. Vanwege vechtpartijen, inbraken en vernielingen verbood de gemeente eind jaren tachtig de vreugdevuren. De gemeente stelde nu de wijken voor om gezamenlijk een vuur te maken, op het Noorderstrand. Schoorvoetend stemden de Scheveningers hiermee in, maar de voorwaarde was wel dat dat vuur dan zo hoog mogelijk mocht worden.

De onderlinge strijd in de wijken werd vervangen door een georganiseerde strijd op het strand. De wijken Muis, Roerstraat en Magneet/Woeste Hoogte gingen in 1990 voor het eerst op het strand een vreugdevuur aanleggen. Omdat andere partijen het na enkele jaren voor gezien hielden, bleef uiteindelijk alleen nog de Roerstraat als organiserende partij uit Scheveningen-Dorp over op het strand. Mensen uit andere wijken van Scheveningen-Dorp sloten zich bij de Roerstraat aan. Het evenement werd al snel Vreugdevuur Scheveningen Noorderstrand genoemd. Het werd nu een strijd om het hoogste vuur tussen de enige twee overgebleven vreugdevuren in Scheveningen: het Noorderstrand van Scheveningen-Dorp en het Zuiderstrand van de Scheveningse stadswijk Duindorp.

Borgingsacties

2019-2021

  • De veiligheid nog meer verbeteren, in overleg met de gemeente door middel van een veiligheidsplan.  
  • Het neerzetten van een goede organisatie om continuïteit te waarborgen.
  • Het organiseren voor activiteiten tijdens de opbouw door middel van het organiseren van een soort muziekdag en/of springkussens voor de kinderen. Van jong tot oud: iedereen moet het naar zijn zin hebben. 
  • Jongeren nieuwsgierig maken op het strand en de maanden ervoor.

2015-2018

  • Contact met de gemeente onderhouden.
  • De veiligheid waar mogelijk verder verbeteren.
  • Het organiseren van informatieavonden, ook voor kinderen.
  • Contact leggen met andere vuren om samen knelpunten op te lossen.
  • Zorgen voor positieve berichtgeving en uitleggen van de traditie.
  • Contacten met de sponsors intensiveren.

Contact

Duindorp Vreugdevuur
Den Haag