Tonknuppelen wordt al meer dan een eeuw gespeeld in Noordwijkerhout. De eerste foto dateert al uit 1896. De eenvoud is tevens de kracht van het spel. Wie de laatste knuppel gooit en de bal of (gebreide) kat uit de ton doet vallen, wint. Het spel wordt elke woensdagochtend gespeeld tijdens onze oranjefeesten in de eerste volle week van september, vroeger ter ere van onze voormalige prinses en koningin Wilhelmina. De laatste jaren verzamelen er zich een kleine 675 heren en dames tussen de 18 en 86+ jaar, en in de middag tot soms wel 90 kinderen tussen de 6 en 12 jaar om knuppels te gooien naar de tonnen. Strijdend om het balletje of het gebreide katje voor de eeuwige roem en de verbroederende gezelligheid. Ook als het regent haakt er bijna niemand af en gaat het spel gewoon door.
Het spel: Er hangt een ton aan een touw onder een stelling. waarin een balletje zit. Vroeger was dit een levende kat bij de heren en een gebreide kat bij de dames. Daarom werd het vroeger ook wel Katknuppelen genoemd.
De houten tonnen of vaten kopen we in, die wij nog extra prepareren en voorzien van een balletje. De tonnen voor de dames en Kinderen spijkeren we zelf in elkaar met houten rondjes, 60cm lange latjes en touw om op te hangen. Deze tonnen worden voorzien van een gebreid katje. Wat voor velen een trofee op zich is!
Per baan gooien de deelnemers één voor één hun houten knuppel of oude bowlingpin naar de ton. Dit gaat net zo lang door totdat iemand de knuppel of pin gooit waarop de bal of gebreide kat uit de ton valt. Die heeft dan de eerste prijs van die ton. De personen die ervoor of erna gooien krijgen een ‘mispoes’. Dat is een heerlijke rookworst die gelijk wordt aangesneden en opgegeten. Er zijn momenteel in totaal 9 heren-, 3 dames- en 3 kinderbanen en per baan hangen er 4 tonnen.
Met een grote dosis gezelligheid staan er hele generaties familie en vrienden samen te kijken naar het tonknuppelen. Onder genot van een hapje en een drankje, en met toenemende spanning als balletje of katje er bijna uitkomt. Onder die druk falen velen door mis te gooien! Daardoor is de ontlading vaak heel groot als je net degene bent die als laatste raak gooit.
