Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

Ieder jaar van 27 tot en met 31 december is een deel van de bevolking van Scheveningen bezig met het organiseren van twee grote vreugdevuren, dat van Scheveningen en dat van Duindorp. Scheveningen ging hierbij de strijd aan met de zuiderburen op Duindorp om uit te maken wie het hoogste vreugdevuur kan bouwen. De winnaar van deze traditie maakt een jaar lang aanspraak op de titel 'hoogste vreugdevuur van Nederland'. In de laatste dagen van december worden tienduizenden pallets naar het strand gebracht en volgens een bepaald systeem opgestapeld. Hier werken honderden vrijwilligers, jong en oud, samen om de stapel zo hoog mogelijk te maken. Veel mensen nemen in deze week speciaal vrij om mee te kunnen helpen. De organisatoren van het vreugdevuur zorgen ervoor dat de gekochte en gesponsorde pallets met busjes naar het strand worden gebracht. De opbouw van het vreugdevuur is niet alleen overdag, ook ’s avonds en ’s nachts wordt er gewerkt, weer of geen weer. Rond middernacht op oudejaarsavond is het dan zover: de enorme stapel wordt in brand gestoken en heel Scheveningen viert samen oud en nieuw op het strand.

Beoefenaars en betrokkenen

Het werken voor het vreugdevuur heeft voor Scheveningen het karakter van een reünie. Kinderen worden al op zeer jonge leeftijd betrokken bij het vreugdevuur. Het vreugdevuur trekt de laatste jaren steeds meer belangstellenden en ook toeristen. In het kader van het veiligheidsplan hebben de organisatoren intensief contact met de gemeente Den Haag, de politie en de brandweer.

Geschiedenis en ontwikkeling

Het vreugdevuur heeft zijn wortels in de illegale kerstbomenverbrandingen in diverse buurten in Scheveningen in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. Bij het rausen, zoals men het verzamelen van de kerstbomen noemde, werden er ook onderlinge geschillen tussen de buurten uitgevochten. Maar juist het sociale aspect was heel belangrijk. Jongeren gingen samen op kerstbomenjacht en probeerden andere buurten af te troeven door steeds grotere vuren te maken. Buurtbewoners troffen elkaar bij de opbouw van de stapel en het saamhorigheidsgevoel was groot. Vechtpartijen, inbraken en vernielingen zorgden ervoor dat de gemeente Den Haag eind jaren tachtig de verschillende vreugdevuren verbood. De gemeente stelde nu de wijken voor om gezamenlijk een vuur te maken, op het Noorderstrand. Schoorvoetend stemden de Scheveningers in, onder de voorwaarde dat dat vuur zo hoog mogelijk mocht worden. De onderlinge strijd in de wijken werd vervangen door een georganiseerde strijd op het strand. Het evenement werd al snel Vreugdevuur Scheveningen Noorderstrand genoemd. Het werd nu een strijd om het 'hoogste vuur' tussen de enige twee overgebleven vreugdevuren in Scheveningen: het Noorderstrand van Scheveningen Dorp en het Zuiderstrand van de Scheveningse stadswijk Duindorp.

Borgingsacties

2024-2026

  • Er is een overeenkomst om groepen jongeren te laten werken onder toezicht van een volwassene, dit is opgenomen in de vergunningsaanvraag en goedgekeurd.
  • Omdat het evenement blijft groeien blijft men in de gaten houden waar samenwerking met andere organisaties gewenst is.
  • De groep die de sponsering regelt wordt uitgebreid
  • Men blijft de omwonenden informeren over de activiteiten die gaan plaatsvinden.
  • Waar nodig wordt de samenwerking opgezocht met evenementen bureaus die kunnen ondersteunen bij de vergunning aanvraag.
  • Nieuwe generaties worden meegenomen in de organisatie, hiervoor is een draaiboek beschikbaar dat jaarlijks bijgewerkt wordt.

2020-2023

  • PR en bewustwording naar het grote publiek blijven uitdragen: meedoen aan tv-interviews, krantenartikelen, documentaires. Communiceren dat diverse universiteiten onderzoek doen naar stikstof-uitstoot en dat de uitkomsten verwaarloosbaar laag waren. Ontheffing daarvoor gekregen. 
  • Aandacht voor veiligheid houden, dit voornamelijk mondeling overdragen. Drie inloopavonden voor de bouwers organiseren om kennis over te dragen om een veilig evenement neer te zetten.
  • Bijhouden wat er in de media verschijnt (de zinnige dingen, niet de onzin) en dat wordt op de website gezet.
  • Het bestuur meer ervaring laten opdoen met het aanvragen van een vergunning. Op termijn moet dat zonder dure experts kunnen.
  • Aandacht voor ARBO-wet en regelgeving. Bouwers/jongeren zonder PBM (persoonlijke beschermingsmiddelen) niet meer op het 'bouwterrein' laten komen. Ook geen jongeren onder de 16 jaar de uit te voeren werkzaamheden laten doen. Dit is opgenomen in de vergunningsaanvraag en goedgekeurd. 
  • Meer PBM's aanschaffen. Manieren vinden om aan financiën te komen.

2015-2019

  • In gesprek blijven met de gemeente Den Haag om voor alle betrokken partijen een zo goed mogelijke editie van het Vreugdevuur te kunnen neerzetten.
  • Op zoek blijven naar nieuwe vrijwilligers die de organisatie kunnen en willen ondersteunen.
  • Op zoek gaan naar subsidies, zodat de vrijwilligers geen onbetaald verlof meer hoeven te nemen. Hierdoor kan de werkdruk van de vrijwilligers verlicht worden. 
  • Altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers blijven. 
  • Kijken naar extra veiligheidsmaatregelen en dit afstemmen met de gemeente Den Haag.

Contact

Vreugdevuur Scheveningen Noorderstrand
Website