De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Op halfvastenzondag worden witte broodjes in de vorm van een halve maan, gebakken door lokale bakkers, 's morgens ten overstaan van het vaandel van het Comité, in de kerk gezegend. Na de mis maakt iedereen zich klaar voor de stoet, met meerdere Sittardse (culturele) verenigingen naar de Kollenberg. Aan het eind van de stoet rijdt het Comité met de eregast in een huifkar en daarna sluiten toeschouwers die hebben staan kijken aan. Na aankomst worden vanaf de top 6000 krombroodjes uitgeworpen naar de jeugd die zich verzameld heeft. Voor de kleinsten en voor degenen die de berg niet op kunnen worden ook aan de voet van de berg broodjes uitgeworpen. Elk jaar vraagt het Comité een andere eregast om te helpen bij het uitwerpen van de krombroodjes. Na afloop is er een kleinschalig familiefeest met muziek en spel voor de kinderen onderaan de Kollenberg.

Beoefenaars en betrokkenen

De gemeenschap bestaat ten eerste uit kinderen en hun ouders. De bakkers, de gemeente, de binnenstadsparochie, diverse Sittardse verenigingen en de eregasten hebben elk hun aandeel in het Krombroodrapen. Tenslotte natuurlijk de eigenaar van de Kollenberg die de locatie beschikbaar stelt.

Geschiedenis en ontwikkeling

Het uitdelen van brood aan armen, speciaal in de vastentijd, is een traditie die ver terug gaat. In Sittard aantoonbaar tot de 15e eeuw, toen er op Laetare zondag ("verheugt u", op halfvasten) brood aan de armen uitgedeeld werd. Uit deze vorm van armenzorg ontstond in de loop van de tijd het Krombroodrapen, dat tot in het begin van de 20e eeuw plaats vond in familiesfeer. Daarbij verstopte de vader van het gezin in alle vroegte de krombroodjes in de eigen tuin. Als men geen tuin had werd uitgeweken naar de Kollenberg om daar de krombroodjes te verstoppen. In 1923 is het Krombroodcomité opgericht om verdwijnen van de traditie te voorkomen. Sindsdien is het Krombroodrapen alleen tijdens WO II  overgeslagen. In de jaren na de oorlog is het evenement een paar keer te zien geweest op landelijke televisie en vanaf de jaren 1960 waren prominente eregasten aanwezig. Kennedy, Chroetsjev en De Gaulle kregen destijds krombroodjes toegestuurd. In de loop der jaren zijn wisselende randactiviteiten georganiseerd. Na een paar - vooral vanwege het natte weer - tegenvallende edities heeft het Comité besloten de kernactiviteit van het Krombroodrapen zelf weer op de voorgrond te stellen. Er is na afloop een kortdurend en kleinschalig familiefeest aan de voet van de Kollenberg.

Borgingsacties

2022-2024

  • Sociale media blijven bijhouden
  • In 2023 bestaat het Krombroodrapencomité 100 jaar. Feestelijke activiteiten organiseren en een publicatie over het Comité maken om meer aandacht te genereren rond het krombroodrapen.   
  • Contact met de bibliotheek opnemen over het lespakket
  • Mogelijkheden onderzoeken om een game te ontwikkelen
  • Onderzoek doen voor de publicatie van het boek in 2023.
  • Mogelijkheden bekijken voor een overeenkomst met de eigenaren van de Kollenberg
  • Inwoners en verenigingen van Sittard die op de een of andere manier bij de traditie betrokken blijven wijzen op het belang van hun medewerking en duidelijk maken wat de traditie precies behelst.
  • Nadenken over hoe nieuwe inwoners van Sittard betrokken kunnen raken.

2017-2021

  • In (social) media aandacht genereren en mensen al vroeg attenderen op het event.
  • Nieuwsbrieven naar scholen sturen.
  • Multimedia (game) ontwikkelen.
  • In goed overleg blijven met de gemeente.
  • Goede banden onderhouden met gemeente en eigenaar van de locatie.
  • Benaderen van potentiële sponsoren.

Contact

Stichting Krombroodrapencomité Sittard
Christian Kisselstraat 3
6131 BV
Sittard
Limburg
Nederland
Website