Het afsteken van consumentenvuurwerk met oud en nieuw

Een deel van de Nederlandse bevolking steekt met de jaarwisseling vuurwerk af. Een ander, groot deel kijkt naar het vuurwerk van de buren. Politie, brandweer en medewerkers van de Spoedeisende Hulp in ziekenhuizen zijn altijd extra paraat. De werkgroep Behoud Consumentenvuurwerk Nederland (BCN) is een groep vuurwerkliefhebbers die zich verenigd hebben om het afsteken van consumentenvuurwerk in ere te houden. De werkgroep probeert met voorlichtingsmateriaal het imago van vuurwerk te veranderen en een discussie te starten op een positieve manier. Zij zijn tegen illegaal, gevaarlijk vuurwerk en asociaal gedrag.

Chinezen kennen een lange traditie van het gebruik van vuurwerk bij religieuze gebeurtenissen om boze geesten te verdrijven. Met de uitvinding van het buskruit in de dertiende eeuw werd het gemakkelijker om vuurwerk te maken. Na enkele eeuwen werd het buskruit ook in Europa bekend. Hier werd het toegepast bij oorlogsvoering, maar het werd ook gebruikt in groot vuurwerk. In de zeventiende eeuw waren er grote vuurwerkspektakels aan het hof van Versailles. Ook in Nederland werd vuurwerk bij feestelijke en voorname plechtigheden afgestoken zoals bij huwelijksfeesten van de Oranjes. In de loop van de negentiende eeuw ging de gegoede burgerij meer vuurwerk afsteken met oud en nieuw. Er kwamen vuurwerkfabrieken in Nederland. Na de Tweede Wereldoorlog werd vuurwerk populair onder brede lagen van de bevolking. De toegenomen welvaart maakte het mogelijk dat iedereen vuurwerk kon kopen. Pas rond 1965 kwamen vuurpijlen en gillende keukenmeiden massaal in trek. In 1980 kwam er nationale wetgeving die het geluidsvolume dat met het vuurwerk gemaakt mocht worden aan banden legde. Veel knalvuurwerk werd hiermee officieel verboden en zo groeide er ongewild een markt voor illegaal vuurwerk. Tegelijk werd het siervuurwerk – door de wettelijke verruiming van de maximale kruitinhoud bij vuurwerk – steeds beter en mooier en het aanbod ervan nam toe. Om de consumenten te waarschuwen voor de gevaren van verkeerde omgang met vuurwerk kwamen er vanaf de jaren zeventig steeds meer campagnes (‘Je bent een rund, als je met vuurwerk stunt’). Na rampen in een vuurwerkfabriek (Culemborg 1991) en in een vuurwerkopslag (Enschede 2000) werden alle fabrieken gesloten. In 2014 werd de aanvangstijd van afsteken verschoven van 10.00 uur naar 18.00 uur op 31 december. Hiermee ging een stuk van de traditie, het zogenoemde dagstoken, verloren.

2024-2026

• Met het lanceren van jullie App voor de jeugd om deze te leren en te informeren hoe gebruik van vuurwerk goed en veilig kan plaatsvinden hebben jullie duidelijk stelling genomen.   

2021-2023

• Actiever uitspreken tegen professioneel/verboden vuurwerk. 
• Nadenken over ludieke acties.
• Contact blijven houden met de vuurwerkbranche om te zorgen voor een goede verdere uitrol van de veiligheidsmaatregelen/pakketten voor vuurwerk en om deze van updates te blijven voorzien. O.a. de vuurwerkbril blijven aanbieden en promoten. 
• Voorkomen van vuurwerkvrije zones bij gemeenten door het aan de lokale politiek geven van adviezen om overlast te beperken .
• Nog meer proberen mensen te overtuigen om zich netjes aan de regels te houden. Zorgen dat de groep 'voorbeeld-figuren' nog groter wordt. 
• Contact zoeken met influencers op sociale media voor informatieverstrekking rond veilig vuurwerkgebruik onder jongeren.
• Op de hoogte blijven van de laatste wet- en regelgeving en dit blijven communiceren naar de achterban.
• Actief blijven uitdragen en benadrukken dat legaal consumentenvuurwerk niet het probleem is. Overlast vaak door illegaal vuurwerk.

2018-2020

• Kant en klaar lespakket (in samenwerking met Vuurwerkcheck) aan scholen aanbieden.
• Bewustwording creëren voor de traditie. Punten als mentaliteit, illegaal vuurwerk etc. blijven benadrukken. De positieve kanten van de traditie benadrukken.
• Contact zoeken met de taskforce illegaal vuurwerk. 
• Poging doen om diverse pro-vuurwerk instanties/partijen samen te laten werken om versplintering en verschil po te heffen.
• Punten/oplossingen aandragen om overlast te verminderen en deze ook actief uitdragen en benadrukken. 
• In gesprek komen met de overheid en de importeurs om de vuurwerkbril gratis te laten verstrekken en verplicht te laten worden.
• Contact zoeken met de politie en kijken of zij voldoende kennis/voorlichting hebben, bijv. over het verschil tussen legaal en illegaal vuurwerk.

2016-2017

• In gesprek gaan met importeurs en verkopers over de veiligheid van consumentenvuurwerk en het gezamenlijk promoten en verschaffen van veiligheidsmiddelen zoals brillen, klemmen en standaards. 
• In gesprek gaan en samenwerken met handhavers, journalisten, media, politici en beleidsmakers.
• In gesprek gaan met 'tegenstanders' om samen problemen aan te pakken.
• In samenwerking met het Vuurwerkmuseum een à twee keer per jaar een tentoonstelling organiseren over de traditie.
• Informatie verstrekken over consumentenvuurwerk en illegaal vuurwerk en de problemen tijdens de jaarwisseling. Door het vergroten van kennis en begrip samenwerken aan de toekomst van deze traditie.
• Het ontwikkelen van lesmateriaal over de traditie voor basisscholen. Aandacht besteden aan het verantwoord en veilig omgaan met consumentenvuurwerk.
• Het starten van een PR campagne gericht op imagoverbetering van het immaterieel erfgoed.
• Het (door-)ontwikkelen van posters voor op scholen en openbare gebouwen, die moeten aanzetten tot nadenken en een gedragsverandering rond het gebruik van consumentenvuurwerk met oud en nieuw.