De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

De Meierblis is een vreugdevuur dat op de avond van 30 april wordt aangestoken. Men viert hiermee de overgang van de donkere winterperiode naar de zomer. Waarschijnlijk komt het woord Meierblis van de naderende maand mei en blis, in de betekenis van vuur. Er zijn zeven openbare Meierblissen die door dorpscommissies worden georganiseerd, vaak aan de rand van de dorpen. Zij worden tegen het vallen van de avond aangestoken door vertegenwoordigers van de dorpscommissies. Daarnaast zijn er circa vijfenzestig vuren op particuliere terreinen in de omgeving van huizen en boerderijen. De houtstapels bestaan uit afvalmateriaal, oude meubels, snoeihout en juthout. In de loop van de maand april wordt het materiaal verzameld en daarna opgebouwd door jongeren en volwassenen. Men verzamelt zich rond het vuur, poft aardappels en ander eten in het vuur, neemt drinken mee en komt vooral voor de gezelligheid. De kinderen stoken kleine vuurtjes met materiaal uit de stapel en proberen elkaar zwart te maken met roet uit het vuur.

Beoefenaars en betrokkenen

De Meierblis wordt op heel Texel gehouden, op meer dan zeventig plaatsen. Circa drieduizend Texelaars in de leeftijd van vier tot tachtig jaar komen op de vuren af om elkaar te ontmoeten en bij te praten. Het is vooral een feest voor de eilandbewoners en geen commercieel evenement.

Geschiedenis en ontwikkeling

Het is niet bekend hoe lang de traditie van Meierblis al bestaat. De oudste schriftelijke vermelding dateert uit 1789 en daarin wordt beschreven hoe de jongelui van Texel een vuur maken en daaromheen dansen. Ook toen vond de Meierblis al plaats op 30 april. Het verzamelen van het brandhout en de opbouw van de brandstapels leidden in het verleden regelmatig tot strijd tussen de verschillende geloofsgroepen. Om elkaar dwars te zitten, werden de Meierblissen bijvoorbeeld eerder aangestoken. Daar is tegenwoordig geen sprake meer van. In de Tweede Wereldoorlog was de Meierblis officieel verboden. Door tekort aan brandbaar materiaal tegen het einde van de oorlog was het ook niet meer mogelijk om brandstapels te maken. In 1946 meldde de Texelse Courant dat de traditie in ere hersteld was. In de periode van 1948 tot 2013 viel de datum samen met Koninginnedag. Sinds Koningsdag op 27 april wordt gevierd, heeft de Meierblis weer haar eigen moment. Werden de Meierblissen vroeger veel gebruikt voor het verbranden van snoeiafval en dergelijke, tegenwoordig ligt de nadruk meer op het sociale aspect, het gezellige samenzijn bij het vuur.

Borgingsacties

2022-2025

  • Kennis over Meierblis via families doorgeven. 
  • Doorgaan met aankondiging in plaatselijke krant door gemeente.
  • In musea oude inwoners van Texel aan kinderen en jongeren verhalen over vroeger laten vertellen.
  • Aandacht voor Meierblis en achtergrond door de historische vereniging Texel in hun uitgaven, dit is ook het historisch documentatiecentrum van Texel. 
  • Archief van historische vereniging in regionaal archief in Alkmaar. Op hun website historischeverenigingtexel.nl beetje info en foto's over Meierblis. 
  • Nieuwkomers informatie geven via via van buren of nieuwe bekenden. 
  • Vanuit de gemeente IJslandse methode tegen overmatig alcoholgebruik: zorgen dat jeugd bezig blijft door sport & cultuur sinds 2018. 
  • Vooral controleren door toezichthouders op foute materialen in houtstapels (autobanden, geverfd hout). 
  • Bij aanvraag vuur bouwen een contract aangaan tussen gemeente, dorpscommissie en landeigenaar zijn er inspanningsverplichtingen (schoon opleveren terrein e.d.). 
  • Voortzetten van goede contacten tussen gemeente en dorpscommissies (organisatoren). 
  • Doorgaan met financiële compensatie voor de landeigenaren (van de 7 openbare vuren) vanuit de gemeente. 

2018-2021

  • De Meierblissen onder begeleiding van de dorpscommissies laten opbouwen en op 30 april laten aansteken en gezamenlijk zorg dragen voor het opruimen van de rommel.
  • Blijvend alert zijn op de milieuaspecten van verbranding van brandbaar materiaal.
  • Jaarlijks in de lokale media aandacht schenken aan de geschiedenis en achtergrond van de Meierblissen van Texel.
  • Blijvend aandacht geven aan het beperken van (overmatig) alcoholgebruik.

2015-2017

  • De leden van de dorpscommissies blijven actief bij de begeleiding van de opbouw en verbranding van de openbare Meierblissen. 
  • Bezoekers wijzen op de gevaren van het achterlaten van glas en rommel op de openbare terreinen.
  • Samenwerken met de Historische Vereniging Texel om via de lokale media aandacht te vragen voor de geschiedenis en de achtergrond van de Meierblissen op Texel.
  • De gemeente verzoeken om via de lokale media meer aandacht te geven aan verstandig alcohol gebruik.

Contact

Meierblis
Texel