Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

De Pangi

Beschrijving

De pangi is een lange, rechthoekige doek die vrouwen uit de Aukaanse Marron gemeenschap uit Suriname tot boven hun navel om hun middel wikkelen. Marrons zijn afstammelingen van tot slaaf gemaakten die gevlucht zijn en aanvankelijk in het binnenland van Suriname hun stamverband zijn gaan leven. Hier behielden zij gebruiken die zij mee hebben genomen vanuit hun cultuur van herkomst, gaven zij hier hun eigen draai aan en ontwikkelden zij nieuwe gebruiken. Zo ook rondom de pangi wat meer is dan alleen een voorwerp van stof. Het heeft een veelzijdig betekenis die tot uitdrukking komt bij meerdere rituelen binnen de Aukaanse Marroncultur. Deze rituelen worden door de huidige gemeenschap nog steeds in ere gehouden en zijn zo vanuit Suriname meegekomen naar Nederland. Ook hier wordt het ondergaan van deze rituelen gezien als iets intrinsieks en unieks wat hoort bij de identiteit van Aukaanse Marrons. Het ondergaan van deze rituelen schept een band. De Aukaanse-Marron gemeenschap is zo’n kleine gemeenschap dat men er trots op is een van de weinige gelukkigen te zijn die deze rituelen ondergaan. Hiernaast is men er trots op deze gebruiken door te kunnen geven van ouder op kind. Deze rituelen krijgen juist in de huidige tijdgeest, waarin de moed van de gevluchte tot slaaf gemaakten steeds meer wordt erkend en uitgedragen, een speciale plaats binnen de gemeenschap en daarbuiten.

Rituelen

De pangi kent binnen de Aukaanse Marroncultuur onder andere de volgende betekenis: 1. Geboortegeschenk Een nieuwgeboren baby wordt 6 dagen binnenshuis gehouden. Op de 7e dag mogen moeder en kind dan naar buiten en wordt de baby op een feestelijke wijze aan de wereld getoond en wordt er een pangi cadeau gedaan. De pangi heeft de betekenis dat de baby aan de wereld is getoond. 2. Huwelijksgeschenk Partners geven elkaar bij het huwelijk een speciale doek. De vrouw krijgt een pangi. De doeken dragen de functie van het bewijs van de verbintenis. Mocht het echtpaar ooit besluiten te scheiden dan worden beiden doeken teruggeven aan elkaars families. 3. Initiatie van meisjes Bij de initiatie rond het 16e levensjaar, worden meisjes als volwassen beschouwd en krijgen zij een pangi. Het krijgen van de pangi betekent dat zij vanaf dat moment als vrouw worden gezien, wat gepaard gaat met bepaalde rechten maar ook plichten. 4. Begrafenis en afscheidsritueel Ook rituelen rondom de dood zijn belangrijk in de Aukaanse Marroncultuur. De doeken, waaronder de pangi’s die daarbij gebruikt en gedragen worden staan voor rouw.

Ontwikkeling

Door de tijd heen is er sprake van continuïteit maar ook zeker verandering rondom de gebruiken waar de pangi deel van uitmaakt. Vroeger borduurden vrouwen de doeken in hun huis. Iets wat nu ook door jongeren in gezamenlijk verband wordt gedaan en waarbij mannen niet worden uitgesloten. Er worden pangi-wedstrijden gehouden waarbij gekeken wordt wie de mooiste pangi heeft en de cultuur groots wordt gevierd door voornamelijk jongeren. Ook bij andere vieringen zoals Keti Koti wordt de pangi gedragen om de identiteit te vieren. Het is dan ook niet vreemd dat de pangi nu ook door jonge meisjes wordt gedragen die de initiatie nog niet zijn ondergaan en door andere Afro-Surinaamse vrouwen. De pangi staat daarmee steeds meer symbool voor de culturele identiteit van de Afro-Surinaamse vrouw.

Contact

Stichting Wooko Makandie
Culemborg