De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Het ambacht van de decoratieve schilder bestaat uit veel verschillende technieken. De technieken kunnen worden onderverdeeld in drie overlappende groepen: glasbewerking, vergulden en decoratief werk. Een aantal van de verschillende technieken zijn:

Glasbewerking:

  • Achter glas schilderen
  • Glas etsen
  • Glas verzilveren
  • Mousseline glas produceren
  • IJsbloem glas produceren
  • Parelmoer en abalone schelp inleggen
  • Glas slijpen

Vergulden:

  • Achter glas vergulden
  • Vergulden van 3D objecten

Decoratief werk:

  • Letter schilderen
  • Hout-en marmer imitaties
  • 3D letter

Erik Winkler van Schitterend uit Diemen is een ambachtsman die alle bovengenoemde technieken beheerst. Er wordt samengewerkt met gespecialiseerde schilders en interieur en exterieur restauratie schilders. Ook zijn er bij Schitterend cursisten en stagiaires aanwezig. Erik Winkler heeft publiek en klanten, waarvan veel klanten restauratiewerkzaamheden laten verrichten, denk bijvoorbeeld aan het restaureren van een zonnewijzer, de torenhaan, een windvaan of een oude muurschildering.

Het ambacht van decoratief schilder bestaat uit verschillende technieken, waarvan sommigen al worden uitgevoerd sinds de klassieke oudheid. Zo wordt het vergulden van glas beschreven in het boek Il Libro dell'Arte uit de 14 eeuw van Cennino Cennini. Door de eeuwen heen werden de technieken gaandeweg verbeterd en toegepast in verschillende stijlen. Het ambacht werd overgebracht op de nieuwe generatie door vader naar zoon of door meester naar leerling.

Tijdens de industriële revolutie is er een grote sprong gemaakt met mogelijke toepassingen. Na de Tweede Wereldoorlog, tijdens de wederopbouw, was er behoefte aan snel bouwen, waarbij er minder aandacht was voor kostbare decoratie. Doordat de vraag naar decoratief schilderwerk minder werd, werden er ook minder schilders opgeleid.

De laatste jaren is er meer waardering voor handwerk en daarmee ook voor de traditionele decoratieve schildertechnieken. Het ambacht wordt tegenwoordig ook doorgegeven via studies en cursussen. Het ambacht is een levend ambacht, doordat men telkens nieuwe materialen en werkwijzen gebruikt en men steeds opnieuw op zoek is naar nieuwe toepassingen. De ambachtsman experimenteert met de opgedane kennis op nieuw materiaal, bijvoorbeeld omdat sommige materialen niet meer verkrijgbaar zijn.

Beoefenaars en betrokkenen

Erik Winkler van Schitterend uit Diemen is een ambachtsman die alle bovengenoemde technieken beheerst. Er wordt samengewerkt met gespecialiseerde schilders en interieur en exterieur restauratie schilders. Ook zijn er bij Schitterend cursisten en stagiaires aanwezig. Erik Winkler heeft publiek en klanten, waarvan veel klanten restauratiewerkzaamheden laten verrichten, denk bijvoorbeeld aan het restaureren van een zonnewijzer, de torenhaan, een windvaan of een oude muurschildering.

 

Geschiedenis en ontwikkeling

Het ambacht van decoratief schilder bestaat uit verschillende technieken, waarvan sommigen al worden uitgevoerd sinds de klassieke oudheid. Zo wordt het vergulden van glas beschreven in het boek Il Libro dellÁrte uit de 14 eeuw van Cennino Cennini. Door de eeuwen heen werden de technieken gaandeweg verbeterd en toegepast in verschillende stijlen. Het ambacht werd overgebracht op de nieuwe generatie door vader naar zoon of door meester naar leerling.

Tijdens de industriële revolutie is er een grote sprong gemaakt met mogelijke toepassingen. Na de Tweede Wereldoorlog, tijdens de wederopbouw, was er behoefte aan snel bouwen, waarbij er minder aandacht was voor kostbare decoratie. Doordat de vraag naar decoratief schilderwerk minder werd, werden er ook minder schilders opgeleid.

De laatste jaren is er meer waardering voor handwerk en daarmee ook voor de traditionele decoratieve schildertechnieken. Het ambacht wordt tegenwoordig ook doorgegeven via studies en cursussen. Het ambacht is een levend ambacht, doordat men telkens nieuwe materialen en werkwijzen gebruikt en men steeds opnieuw op zoek is naar nieuwe toepassingen. De ambachtsman experimenteert met de opgedane kennis op nieuw materiaal, bijvoorbeeld omdat sommige materialen niet meer verkrijgbaar zijn.

Borgingsacties

2022-2024:

  • Gastcolleges geven op alle scholen met het vak handvaardigheid/restauratietechnieken, van lagere school tot aan wetenschappelijk onderwijs.
  • Na aanleiding van de aflevering bij BinnensteBuiten kijken hoe we hier vervolg aan kunnen geven.
  • Contact blijven zoeken voor samenwerking binnen het vakgebied zoals met schilders.
  • Contact zoeken met scholen zowel basis als voortgezet en hoger onderwijs zoals met de Universiteit van Amsterdam
  • Met stagiaires blijven samenwerken zoals tot nu toe gebeurd.

2019-2021:

  • Lezingen verzorgen op verschillende locaties, in Nederland en buitenland.  
  • Het ambacht aan cursisten en stagiaires leren.
  • Meer decoratieve schilders, volleerd en in opleiding, zoeken om dit ambacht te borgen:

Om het ambacht nog beter te kunnen borgen voor de toekomst, is het van belang om samen te werken met andere ambachtsmensen. Samen hebben de ambachtsmensen tenslotte een grotere armslag en kunnen zij meer bereiken. Er zijn ambachtsmensen die niet alle bovenstaande technieken beheersen, maar wel één of meer.

Beheers jij een decoratieve schildertechniek en wil je graag meewerken aan de erfgoedzorg van dit ambacht? Neem dan contact op met Erik Winkler van Schitterend.

Contact

Schitterend
Stammerkamp 14
1112VH
Diemen
Noord Holland
Nederland
Website