Ter nagedachtenis aan dr. Albert van der Zeijden wil Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland in samenwerking met Universiteit Utrecht onderzoek naar immaterieel erfgoed stimuleren door excellente scripties over dit onderwerp te belonen.
Focus van de scriptie
In de scriptie moet (een vorm van) immaterieel erfgoed het hoofdthema zijn. Immaterieel erfgoed raakt aan veel verschillende gebieden, van toerisme tot beleid, diversiteit, duurzaamheid en meer. Een belangrijk uitgangspunt is altijd dat de gemeenschappen, groepen en individuen die het immaterieel erfgoed levend houden centraal staan en betrokken worden bij het onderzoek (of hierover geïnformeerd). Het Kenniscentrum definieert immaterieel erfgoed zoals het in het UNESCO Verdrag Inzake de Bescherming van Immaterieel Cultureel Erfgoed (2003) is vastgesteld:
Cultuuruitingen die door erfgoedgemeenschappen worden beleefd als erfgoed en hen een gevoel van identiteit en continuïteit geven. Dit immaterieel erfgoed wordt steeds opnieuw vormgegeven in samenhang met maatschappelijke veranderingen en in interactie met de sociale omgeving en van generatie op generatie doorgegeven.
UNESCO heeft vijf domeinen of categorieën van immaterieel erfgoed benoemd:
- Festiviteiten, rituelen en sociale praktijken
- Spreken, zingen en vertellen
- Uitvoerende kunsten
- Traditioneel vakmanschap / ambachten
- Kennis en gebruiken rondom de natuur en het universum
Zie hier een overzicht van al het immaterieel erfgoed dat bij het Kenniscentrum is aangemeld.
Voorwaarden
- De scriptie is minimaal beoordeeld met een 8 (of een 15 in Vlaanderen) + bewijs
- Bachelor- en Masterscripties over immaterieel erfgoed die tussen 1 september 2022 en 31 augustus 2024 zijn geschreven aan en beoordeeld door universiteit of hogeschool in het Koninkrijk der Nederlanden of Vlaanderen
- Talen: Nederlands, Engels, Papiaments, Fries.
- Aantoonbaar vrijwillige, voorafgaande en geïnformeerde toestemming (consent) van de betreffende erfgoedgemeenschap(pen)
- Samenvatting van de scriptie in max. twee A4
Beoordelingscriteria
- Relevantie voor de praktijk van (borging van) immaterieel erfgoed
- Relevantie voor de wetenschap
- Onderzoeksmethoden (bij voorkeur participatief onderzoek – betrokkenheid van erfgoedbeoefenaren bij het onderzoek)
- Helderheid/leesbaarheid
- Originaliteit
- Maatschappelijke waarde/actualiteitswaarde
Beoordelingscommissie
- Prof. Rose Mary Allen – Universiteit van Curaçao
- Jorijn Neyrinck – Werkplaats immaterieel erfgoed (België)
- dr. Mark Schep - Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland – Reinwardt Academie
- dr. Renée Vulto - Universiteit Utrecht
- dr. Adrienne Zuiderweg - Stichting Indisch Erfgoed
Uitreiking/prijs
De winnaar van de Dr. Albert van der Zeijdenscriptieprijs ontvangt:
- 1000,- euro
- Unieke IE-Trofee, gemaakt door ambachtspersoon
- Presentatie van onderzoek bij uitreiking begin 2025. Onderdeel van Heritage Lecture-programma van de Universiteit Utrecht
- Publicatie op website van het Kenniscentrum
Praktische eisen
- De scriptie dient in een digitale versie te worden opgestuurd naar scriptieprijs@immaterieelerfgoed.nl
- De uiterste inleverdatum is 1 oktober 2024
- Op de scriptie moeten de contactgegevens (naam, emailadres en telefoonnummer) van de student en de docent duidelijk worden vermeld
Dr. Albert van der Zeijden
Albert van der Zeijden (1957-2021) was als historicus bijna 35 jaar werkzaam binnen de wereld van immaterieel erfgoed en volkscultuur. De laatste jaren was Albert van der Zeijden werkzaam als hoofd van team Kennisontwikkeling bij Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, eerder bekend als het Nederlands Centrum voor Volkscultuur (NCV), en vanaf 2012, na de ratificatie van het 2003 UNESCO Verdrag, als Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed (VIE). Onder leiding van Albert van der Zeijden ontstond de Kennisagenda 2017-2020, waar zijn focus lag op superdiversiteit en duurzaam toerisme en immaterieel erfgoed.
Albert van der Zeijden was als Research Fellow Heritage Studies verbonden aan de Universiteit Utrecht waar hij onder meer studenten begeleidde met scripties. Ook was hij internationaal actief, bijvoorbeeld binnen het ICH-NGO Forum waar hij coördinator was van de Working Group Research. Bovendien was Albert van der Zeijden redactielid van het Vlaams-Nederlandse tijdschrift Volkskunde.
In 2002 promoveerde Albert van der Zeijden aan de Universiteit van Amsterdam op Katholieke identiteit en historisch bewustzijn. W.J.F. Nuyens (1823-1894) en zijn 'nationale' geschiedschrijving (Hilversum 2002). Het katholicisme was één van zijn grote passies, waar hij graag over schreef en vertelde.