Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

De cultuur en tradities van de Sinti in Weert zijn bijzonder en anders dan die van andere woonwagenbewoners zoals de reizigers. De Sinti houden zich meer op de achtergrond en zijn meer bescheiden. De Sinti hebben een eigen taal, gebruiken en muziek.

Het wonen in een woonwagen hoort bij deze tradities. Het rondreizen is helaas niet meer mogelijk. In de woonwagen doe je je schoenen uit en het sanitair is buiten. Een voorbeeld van gebruiken is dat er niet officieel getrouwd wordt, maar dat een jongen en meisje samen een nacht weglopen. Daarna gaan ze langs de oudere familieleden om een hand te geven en daarmee acceptatie te vragen. Gebruikelijk was dat het paar dan overal iets voor de uitzet kreeg.

Een traditioneel gerecht van de Sinti is ‘kleese’, zuurkool met kip. Gastvrijheid staat hoog in het vaandel, eten wordt gedeeld. De Sinti hebben een sterke sociale samenhang. Er is groot respect voor ouderen, mensen helpen elkaar en op elkaars kinderen wordt gelet. Gezelligheid is belangrijk, het liefst met muziek rond het kampvuur (als dat nog is toegestaan). Django Reinhardt is een goed voorbeeld van typische Sinti-muziek. Als instrumenten worden vooral viool, gitaar en bas gebruikt.

Beoefenaars en betrokkenen zijn de Sinti zelf, van generatie op generatie.

Al in de middeleeuwen kwamen Sinti vanuit het oosten via de Balkan naar Europa. In Weert zijn de eerste Sint in 1912 geregistreerd. Eerst woonden de Sinti in klassieke houten wagens, de originele zelhemse wagens of platenwagens. Onder druk van de overheid werden dit later met steenstrips beklede woonwagens. Ook worden chalets en gewone huizen aangeboden.

Juist de vrijheid van het wonen in een echte woonwagen hoort bij het immateriële erfgoed van de Sinti. In 2017 was het thema van de Erfgoedprijs Weert ‘Monumentje van geluk’. Het verhaal van de Sinti was een van de genomineerde inzendingen. Met een grote meerderheid van publieksstemmen kreeg dit immateriële erfgoed de Erfgoedprijs 2017 uitgereikt.

Contact

Stichting Sinti Weert
Weert