Centraal in dit onderzoek stonden de vragen: wie zetten zich actief in voor erfgoed, wat doen ze en waarom doen ze dat?
Meer dan 45.000 deelnemers, met meer dan 70 verschillende nationaliteiten, van 11 jaar tot 90+, komen elk jaar naar Nijmegen om de Vierdaagse te wandelen. 
Activiteiten
Nederlanders zijn in hun vrije tijd vooral actief bezig met onderzoek doen, het organiseren van activiteiten en bijeenkomsten en met het onderhouden of opknappen van cultureel erfgoed. Ruim 40% van alle actieve erfgoedbeoefenaars is verbonden aan een vereniging of andere, informele groep, of aan een online community.
Mensen doen bijvoorbeeld onderzoek naar de geschiedenis van historische panden in hun woonplaats of naar de migratiegeschiedenis van hun Hindostaanse familie. Of ze werken mee aan de organisatie van een toneelvoorstelling in streektaal, een oogstfeest of een lokaal historisch festival. Anderen werken aan het behoud van een oud zeilvrachtschip of maken kostuums voor carnaval.
Wie zijn actief en waarom
We zien in het onderzoek dat meer jongeren dan senioren zich in hun vrije tijd actief inzetten voor cultureel erfgoed. Mensen met een beperking of chronische aandoening zijn in gelijke mate actief als mensen zonder beperking. Als we kijken naar spreiding zie we dat het percentage actieve erfgoedbeoefenaars iets hoger is buiten de sterk stedelijk gebieden.
De zes miljoen actieve Nederlanders zetten zich in hun vrije tijd in voor erfgoed omdat het met name plezier en ontspanning geeft, en omdat ze meer over het verleden willen leren. Daarnaast geven ze aan dat ze mee willen helpen om cultureel erfgoed te behouden. Gebrek aan tijd is de meest genoemde belemmering om zich echt actief bezig te houden met cultureel erfgoed.
Minister Bruins (Cultuur):
Erfgoed is meer dan een woord. Erfgoed is overal om ons heen, het verbindt ons en bepaalt voor een groot deel onze gemeenschappelijke identiteit. Daarom ben ik zo blij dat zoveel Nederlanders geïnteresseerd zijn in erfgoed en zich in hun vrije tijd zelfs actief inzetten voor het behoud ervan. De molen vlakbij je huis, de historische panden aan het dorpsplein of de tradities in je omgeving. Allemaal zaken die ons vormen en onze erfenis zijn aan komende generaties.
Vanuit KIEN werke Susanne Bergwerff mee aan het onderzoek. Bergwerff:
De data die uit de Monitor Erfgoedbeoefening naar voren komt, biedt inzicht in de rol die immaterieel erfgoed in onze samenleving heeft. Van het actief beoefenen tot aan het bezoeken en erover lezen. Dankzij de vragen in de Monitor over betekenisgeving zullen we (nog) meer kunnen zeggen over de waarde van immaterieel erfgoed.
Over het onderzoek
Het KIEN en de RCE hebben voor het eerst sinds 10 jaar weer verdiepend onderzoek gedaan naar erfgoedbeoefening in Nederland. Hiervoor is een vragenlijst ontwikkeld die is uitgezet via een steekproef onder het panel van onderzoeksbureau Ipsos I&O. In totaal werkten 5.050 Nederlanders van 12 jaar of ouder mee aan dit onderzoek.
De eerste resultaten van dit onderzoek zijn nu te raadplegen via de Erfgoedmonitor van de RCE. Begin 2025 zal een meer uitgebreide rapportage van het onderzoek verschijnen. Naar erfgoedbeoefening in Caribisch Nederland wordt apart onderzoek gedaan.
Wil jij je ook inzetten voor cultureel erfgoed? Kijk dan eens op de vacaturebank van erfgoedvrijwilliger.nl.