Carnaval in de stad Zwolle bestaat uit vele onderdelen en tradities. Op vrijdagavond is er de startavond, waar alle Hoogheden en Adjudanten van de diverse verenigingen aangesloten bij het Gemeenschappelijk Carnavalsoverleg worden gepresenteerd aan het Sassendonkse (de naam van Zwolle tijdens carnaval) publiek op de grote Markt. Hier wordt om 00:00 uur (sinds 1970) het Eileuvernest met daaraan de logo’s van de verenigingen en diverse carnavalsgroepen opgezet.
Zaterdagochtend vindt de intocht van de stads(jeugd)hoogheid en adjudanten plaats. Gevolgd door een sleuteloverdracht op het stadshuis met het college van B&W en daarna de Sassendonkse carnavalsoptocht.
Op zondagochtend is er een carnavalsdienst voor alle carnavalsliefhebbers in De Onze Lieve Vrouwe Basiliek (beter bekend als de Peperbus) met daarna het traditionele Concour d’ Ouwehoer in de Grote Carnavals Tent, waarin diverse buuts worden gegeven in het Zwolse dialect. Zondagmiddag is er in Zwolle altijd het kindercarnaval (voorheen bekend als Elfentocht) waarbij ook de ouders en grootouders volop aanwezig zijn om met de kleintjes te genieten.
Elk jaar is de Spiegel op maandag weer afgeladen vol met Sassendonkers die genieten van een prachtig neergezet concertprogramma. Maandagmiddag is er een vol programma met diverse kappelen en artiesten in het Veurströateheinekenhuus (in de Voorstraat) met in de avond de Hoogheden Karaoke.
Dinsdagochtend is er traditionele smartlappenfestival en ‘s middags de prins(es) van het jaarverkiezing. Op de laatste dag van het carnaval (Vastenavond) gaat ook het Eileuvernest weer naar beneden, worden de steken afgenomen en de sleutel van de stad Zwolle teruggegeven aan het college van B&W
Andere rijke tradities die nog altijd bestaan zijn het seniorencarnaval (sinds 1967), een carnavalskrant (sinds 1966), de Vuile Luier voor de eerstgeborene op de dag van de elfde van de elfde, het Prominentenbal, het Kappelen Festival en de Sassendonkse Heerenzitting. Om er maar een paar te noemen.
Eén van de oudste tradities is de presentatie van het Carnavalslied van het jaar. Een in 1994 door De Eileuvers uitgegeven boekje met carnavalsschlagers laat dan ook een rijke oogst zien. Gedurende de eerste elf jaren werd er steevast een carnavalskraker gepresenteerd, waarvan er een aantal nog jaarlijks tijdens het carnaval worden gezongen. In 1957 was dit 'Wat zal d'r in dat flesje zitten?', gevolgd door 'Elf van Elf, 't spreekt vanzelf', in 1958. Het lied van 1962 is en blijft de topper van alle carnavalsliederen der Eileuvers. Ik ben een Zwollenaar zou uitgroeien tot het Sassendonkse (de naam van Zwolle tijdens het carnaval) volkslied. Het lied is inmiddels zelfs uitgegroeid tot het volkslied van Zwolle, welke ook bij PEC Zwolle door de toeschouwers luidkeels wordt gezongen en door speakers galmt in moderne supportersversies.
In Zwolle bestaat inmiddels het Gemeenschappelijk Carnavalsoverleg (GCO) waarbij de Zwolse verenigingen zijn aangesloten net als de Horeca Evenementen Stichting Zwolle. Hierbij zijn ook verenigingen uit de regio van harte welkom, zoals de Kladdegatters uit Hattem. Hierbij willen we ons inzetten voor het levende behoud van het carnaval in de toekomst en nieuwe generaties.
