Missie
Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) coördineert sinds 2012 de implementatie van het UNESCO Verdrag (2003) in het Koninkrijk der Nederlanden, in het Nederlands Caribisch gebied betreft dit in eerste instantie de openbare lichamen Bonaire, Saba en Sint Eustatius inzake de Bescherming van Immaterieel Cultureel Erfgoed. Het Kenniscentrum helpt beoefenaars van immaterieel cultureel erfgoed met het borgen (ontwikkelen, promoten en doorgeven) van hun immaterieel cultureel erfgoed, onder andere via de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. Het Kenniscentrum wil door de zichtbaarheid van immaterieel erfgoed te vergroten, voor de samenleving en het totale erfgoedveld, bewustwording creëren omtrent immaterieel erfgoed en zo meer respect in de samenleving creëren voor immaterieel erfgoed en de beoefenaars daarvan.
Visie
Immaterieel cultureel erfgoed is levend erfgoed, dat zich ontwikkelt in de praktijk van het dagelijks leven. Dit erfgoed wordt gedragen door mensen, verbindt hen en geeft betekenis aan het leven en kleur aan de samenleving. Immaterieel erfgoed gaat dwars door de samenleving. Het zorgt voor een gevoel van continuïteit en identiteit en weerspiegelt de culturele diversiteit van de Nederlandse samenleving. Immaterieel erfgoed is een wezenlijke tak van erfgoed, gedragen door mensen van nu, die hun immaterieel erfgoed door willen geven aan de toekomst. Levend erfgoed is een dynamische kracht, ook in verbinding met het materiele erfgoed. Dat willen wij als Kenniscentrum ondersteunen, zichtbaar maken en meehelpen borgen voor de toekomst. In de komende beleidsperiode wil het Kenniscentrum graag bijdragen aan een participatieve, duurzame samenleving waarin aandacht is voor diversiteit en internationale culturele uitwisseling. Om de erfgoedgemeenschappen te inspireren en ondersteunen in het borgen van erfgoed in een veranderende samenleving, kiest het Kenniscentrum als grote speerpunten voor de omgang met diversiteit en duurzaamheid en wil het daarvoor handvatten ontwikkelen en een podium bieden voor de erfgoedgemeenschappen voor de omgang met diversiteit en duurzaamheid.
Profiel
Stichting Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland maakt deel uit van het Nederlands Openluchtmuseum en ondersteunt erfgoedgemeenschappen in het Koninkrijk der Nederlanden in de borging van hun immaterieel erfgoed. Erfgoedgemeenschappen vinden in het Nederlands Openluchtmuseum een plek en podium voor onderzoek en experiment.
Kernwaarden
Participatie
Participatie is voor KIEN een heel belangrijke kernwaarde, aangezien immaterieel erfgoed altijd beoefend wordt door een gemeenschap of een individu Immaterieel erfgoed kan derhalve alleen bestaan bij de gratie van participatie. KIEN is ervan overtuigd dat ontmoeting, participatie en samenwerking leidt tot begrip, respect voor elkaar en verbinding.
'Bottom-up' werkwijze
De erfgoedgemeenschap is als beoefenaar expert en besluit in principe zelf of zij in contact wil treden met het Kenniscentrum en haar immaterieel erfgoed wil aanmelden voor het Netwerk of wil bijschrijven op de Inventaris, vandaar de ‘bottom-up’ werkwijze van het Kenniscentrum. Daarbij is het kenniscentrum zelf ook expert op het gebied van immaterieel erfgoed en handelt het dienstbaar aan de erfgoedgemeenschap vanuit de verantwoordelijkheid voor de UNESCO-waarden (duurzaamheid, diversiteit en wederzijds respect). Het Kenniscentrum is zich bewust van de uitdaging in deze rol.
Inclusiviteit en multiperspectiviteit
KIEN wil de samenleving in de volle breedte weerspiegelen in de samenstelling van het Netwerk en de Inventaris en in zijn activiteiten. Om dit te bereiken, werkt het kenniscentrum aan een omgeving waar iedereen zich thuis voelt en meedoet. Het Kenniscentrum werkt participatief en nodigt individuen, gemeenschappen en organisaties uit om elkaar te ontmoeten, het gesprek aan te gaan of samen te werken. Echter, immaterieel erfgoed vormt identiteit en draagt bij aan wie iemand is, waarmee het onvermijdelijk ook onderscheid aanbrengt. In die zin is immaterieel erfgoed zowel inclusief als ook exclusief. Het KIEN benadert de grote variëteit van immaterieel erfgoed vanuit respect voor diversiteit en vanuit de visie van multiperspectiviteit.