Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

In september wordt in buurtschap Nederland (gemeente Steenwijkerland) de nieuwe ‘burgemeester’ aangewezen wordt door de zittende burgemeester. Dat is een inwoner die twee taken heeft: het levend houden van het paasvuur en het aanwijzen van een opvolger. De ondemocratische  ‘verkiezing’ gaat gepaard met ambtsketting, eigen volkslied en vlag. De burgemeester is ook degene die het contact met de gemeente onderhoudt. Gedurende het jaar wordt er snoeihout verzameld bij de brug die de beide delen van het buurtschap verbindt en daar is ook het paasvuur. Eerste Paasdag rond zonsondergang wordt het paasvuur ontstoken. De huidige tieners en twintigers hebben de taken van het aansteken en brandend houden van het paasvuur overgenomen van de vorige generatie. Voor alle bewoners van het buurtschap is dit de gelegenheid om samen te komen en elkaar te spreken. Er zijn altijd bewoners die spontaan iets te drinken mee nemen. Ook de recreatieve bewoners zijn betrokken bij het paasvuur en het samenkomen draagt bij aan de onderlinge verbondenheid en geeft uiting aan de lokale identiteit.

Buurtschap Nederland bestaat uit negen voormalige boerderijen en alle bewoners zijn actief bij de burgemeesterstraditie en het paasvuur betrokken. De huidige tieners en twintigers hebben de taken van het aansteken en brandend houden van het paasvuur overgenomen van de vorige generatie. Voor alle bewoners van het buurtschap is dit de gelegenheid om samen te komen en elkaar te spreken. Er zijn altijd bewoners die spontaan iets te drinken mee nemen. Ook de recreatieve bewoners zijn betrokken bij het paasvuur en het samenkomen draagt bij aan de onderlinge verbondenheid en geeft uiting aan de lokale identiteit. De gemeente is betrokken vanwege het afgeven van een vergunning voor het paasvuur en de bewoners hebben te maken met de Veiligheidsregio IJsselland. 

De traditie bestaat sinds 1985 en verbindt het paasvuur dat jaarlijks wordt ontstoken met de burgemeester. De paasvuurtraditie in het buurtschap is eerder in de jaren tachtig ontstaan, omdat de functie van de negen boerderijen toen verschoof van agrarisch gebruik naar bewoning. De bewoners moeten rekening houden met de windrichting (de woningen en aanpalend natuurgebied de Weerribben) en droogte in het gebied. Ook regenachtig weer op die dag kon er voor zorgen dat het paasvuur niet, of soms op een andere dag, ontstoken werd. Al twee jaar heeft de gemeente geen vergunning afgegeven voor het paasvuur. In 2015 is daarom een alternatief paasvuur in één van de tuinen georganiseerd met fakkels en vuurkorven. Het samenzijn – een heel belangrijk element van de traditie - is daardoor in stand gehouden. De burgemeestersverkiezing is door de jaren heen weinig veranderd. De burgemeester is nog steeds verantwoordelijk voor het paasvuur. Het taak van het brandend houden van het vuur is inmiddels overgenomen door een nieuwe generatie.

Contact

De Bewoners van buurtschap Nederland