De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Het Pencak Silat en Silat zijn overkoepelende termen voor de krijgskunsten uit Indonesië, Brunei Darussalam, Maleisië en Singapore. Er bestaan zo'n 400 à 500 verschillende stijlen en sub-stijlen waarbij de sub-stijlen onderdeel zijn van een hoofdstijl. Bij de ontwikkeling hiervan hebben streek, stad, fysieke gesteldheid en wapens een rol gespeeld. Bij alle stijlen vindt men aspecten zoals bewegingen en lichaamshoudingen die op zowel dieren als mensen geïnspireerd zijn.

Het Pencak Silat omvat 4 aspecten:

  • Olah Raga (de sportvorm)
  • Seni (een niet aan tijdslimiet gebonden kunstzinnige vrije vorm)
  • Bela Diri (zelfverdediging)
  • de Mentaal Spirituele vorm die filosofie en de meditatie omvat.

Naast de bovengenoemde aspecten omvat Pencak Silat ook de behandeling van blessures met traditionele massages en kruidenleer evenals de begeleidingsmuziek met trommels, fluit of gamelan.

Het Pencak Silat en Silat wordt sinds eind 70-er jaren georganiseerd in clubs, verenigingen en schooltjes en beoefend in gymzalen, buurthuizen en sportscholen. In principe is Pencak Silat toegankelijk voor iedereen die erin geïnteresseerd is. De groepen zijn en waren niet commercieel, het uitgangspunt is dat het erfgoed (Pusaka) moet worden doorgegeven en behouden.

Beoefenaars en betrokkenen

Sinds midden jaren 70 zijn er pogingen ondernomen om de diverse Pencak Silat en Silat groeperingen te organiseren in een Nationale bond. Uiteindelijk is in 2015 de Nederlandse Pencak Silat Federatie (NPSF) opgericht waarbij momenteel zo'n 50 organisaties zijn aangesloten. De NPSF is in 2016 erkend door de wereldbond PERSILAT en de Europese bond, de EPSF. In 2019 is de NPSF erkend als lid van de Federatie Oosterse Gevechtssporten (FOG) en hiermede erkend door NOC/NSF.
De missie van de NPSF is: Pencak Silat als sport, culturele en martiale kunstvorm een prominente plaats laten innemen binnen krijgskunsten in Nederland.
De beoefenaars van Pencak Silat zijn jeugd, junioren, adolescenten, volwassenen, bejaarden, mannen en vrouwen. Daarnaast is er niet alleen belangstelling vanuit de Nederlands-Indische en Molukse gemeenschappen maar ook vanuit andere gemeenschappen is er belangstelling. Er is nooit een gedegen inventarisatie is gehouden van het aantal beoefenaars in Nederland. Maar met een schatting van 100 clubs, scholen e.d. die gemiddeld 20 leden hebben komt het totaal aantal beoefenaren in Nederland uit op 2000.

Geschiedenis en ontwikkeling

Het Pencak Silat en Silat zijn vooral na de 2e Wereldoorlog en na de onafhankelijkheid van Indonesië, met de repatriëring van grote groepen ( Indische) Nederlanders, naar Nederland gekomen. De in het oude Indië beoefende Pencak Silat en Silat was voor degenen die (al of niet gemengd) Nederlands bloed hadden bijna niet toegankelijk. Slechts een kleine groep met familiebanden of speciale vriendschappen werd geaccepteerd.
Het Pencak Silat en Silat dat in Nederland kwam omvatte naast originele stijlen ook de binnen de Nederlands-Indische gemeenschap ontwikkelde mengstijlen (het zogenaamde Pukulan = slaan).
In de beginjaren werd de kunst alleen in huiskamers, schuren en op zoldertjes in kleine (familie-) groepen doorgegeven. Vanaf eind jaren zestig ontstonden er kleine en grote scholen in vereniging- of clubvorm die open waren voor alle belangstellenden. In het begin was er vaak nog een soort ballotage maar deze viel later weg.
In de 80-er jaren werd er vanuit de PERSILAT een sportvorm ontwikkeld die, ten behoeve van de veiligheid van de deelnemers, aan strenge regels werd gebonden. Deze sportvorm ontwikkelde zich snel omdat het competitieve instinct van de mens wordt aangesproken.
In Nederland groeit met name deze sportvorm maar daarnaast ontstaan er, net als in de moederlanden, ook nieuwe (sub-) stijlen.
In december 2019 is Pencak Silat door de UNESCO uitgeroepen tot Immaterieel Cultureel Erfgoed voor Indonesië en Silat voor Maleisië. Binnen de grote Nederlands-Indische en Molukse gemeenschap wordt Pencak Silat en Silat echter niet alleen gezien als Immaterieel erfgoed van Indonesië en Maleisië maar ook van haar eigen gemeenschap en dus van Nederland.

Borgingsacties

2021-2024

  • Voorlichting geven aan leden over vervoer van wapens.
  • Politie en sportleraren uitnodigen voor uitleg over wapengebruik en zelfverdediging zoals die wordt onderwezen bij de aangesloten leden.
  • Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om een documentaire over de geschiedenis van het Pencak Silat en Silat in Nederland te maken.
  • Cursussen Kendang en EHBO ontwikkelen en uitvoeren.
  • Centrale wedstrijdtrainingen met betrekking tot de verschillende onderdelen laten organiseren door de nationale coaches en trainers van de Federatie. Hierbij de onderdelen aanleren en trainen die gevraagd worden op de wedstrijden.
  • Via de Algemene Ledenvergadering en middels persoonlijke contacten de aangesloten verenigingen wijzen en stimuleren om deel te nemen aan de sport-kennismakingsdagen van scholen en gemeentes.

Contact

Nederlandse Pencak Silat Federatie
Dronten