Kick-off
Ambachtslieden, kunstenaars, museumprofessionals, vormgevers en professionals uit het onderwijsveld maakten kennis met elkaar, luisterden naar elkaars lezingen en discussiebijdragen en gingen informeel met elkaar in gesprek bij de afsluitende borrel. En wie wilde, kon zich op de intekenlijsten voor deelname aan (of voor de mailinglist van) het AmbachtenLab inschrijven.
Het doel
Hoe zorg je ervoor dat ambachten ook in de toekomst relevant blijven voor ‘de markt’ en aantrekkelijk blijven voor nieuwe beoefenaars? Daarvoor is innovatie van de ambachten essentieel: laat de ambachten zich vernieuwen en aansluiten bij ontwikkelingen van de markt van nu. Daarop inspelend is het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland een AmbachtenLab gestart, dat we deze week gepresenteerd hebben.
Met het AmbachtenLab wil het Kenniscentrum bijdragen aan deze innovatie door ambachtslieden, ontwerpers, opleidingen en kunstenaars te laten samenwerken. Het wordt een werkplaats die start in het Nederlands Openluchtmuseum, maar die zich vervolgens verplaatst naar andere musea en werkplaatsen in Nederland.
Programma
Het was een vol programma maandag: na een rondleiding waarin ruim veertig participanten in kleine groepen langs diverse ambachten in het museumpark geleid werden en kennis konden maken met de ambachtslieden die hun ambacht aan museumbezoekers presenteren, ging de presentatie in de Canonkamer van start. Teus Eenkhoorn, directeur van het Nederlands Openluchtmuseum, sprak het welkomstwoord uit, waarin hij zijn visie gaf op de maatschappelijke rol die musea kunnen vervullen en waar het opzetten van dit AmbachtenLab vanuit het Openluchtmuseum (waar het Kenniscentrum immers onderdeel van uitmaakt) als mooi voorbeeldproject van kan worden beschouwd.
Leo Adriaanse, Hoofd van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, introduceerde het AmbachtenLab nader, waarna de film 'Perkament maken in Wierden' van Wendy van Wilgenburg werd getoond, een heel concrete 'how-to' documentaire waarin actie voor actie het maken van perkament van huid tot bijvoorbeeld schrijfmateriaal voor handschriften wordt getoond. Vervolgens kwamen enkele sprekers aan bod die prachtige voorbeelden gaven uit de praktijk van de ambachtsman (in het geval van papierschepper Leo Hoegen en stoelenmatter Rien Stuijts) en de productontwerper (in het geval van Erik Jan Kwakkel).
Wendy van Wilgenburg leidde vervolgens een dialoog tussen Erik Jan Kwakkel, Rien Stuijts, Leo Hoegen, Frank Hemeltjen (organisator van het AmbachtenLab) en Katja Craeghs (Vaklab Bokrijk), waarin ook het publiek werd uitgenodigd om vragen te stellen en opmerkingen te plaatsen.
Tegen het einde van het programma werd de eerste penning in de serie over immaterieel erfgoed - in het teken van het Ambacht van Molenaar -, tot stand gekomen in samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Munt, gepresenteerd, waarna de dag informeel werd afgesloten met een borrel. Het was een dag met interessante uitwisselingen, verassende ontmoetingen en een steeds concreter wordende visie op de vorm die het AmbachtenLab zal krijgen.
Hoe gaat het dan nu verder?
In de Labs worden ambachtslieden, studenten, docenten, ontwerpers en kunstenaars uitgenodigd om kennis uit te wisselen en samen te werken aan specifieke projecten, om zo tot een kruisbestuiving te komen. De eerste 2 Labs zullen parallel starten in augustus (gedurende 6 – 8 weken wordt gewerkt vanuit papierscheppen en stoelenmatten) en de tweede reeks (startend vanuit twee andere ambachten) begint in november.
De werkvorm is een kleinschalig workshopmodel, met steeds drie tot vijf deelnemers. In de meest succesvolle vorm leveren de Labs direct praktische innovaties en producten op, maar kennisoverdracht en gezamenlijk onderzoek vormen de vaste basis van elke workshop. Elke reeks wordt afgesloten met een vernissage. Vakopleidingen, kunstopleidingen of productontwerpers die interesse hebben om zich aan te sluiten kunnen voor meer informatie een mail sturen naar erfgoedzorg@immaterieelerfgoed.nl.
Lees hier meer over het AmbachtenLab.