In 2022 is KIEN als vaste deelnemer aangeschoven in het door het ministerie van OCW geïnitieerde Sector Overleg Ambachten. Met dit overleg, waarin naast ambachtsmensen diverse vertegenwoordigers uit het vakonderwijs en het bredere ambachtenveld zitting hebben, wil het ministerie dat de aanwezige kennis, denkkracht, creativiteit en diverse netwerken wordt samengebracht om voor de periode 2022-2024 een concreet plan voor de vergroting van de slagkracht van de ambachtensector te ontwikkelen.
In het kader van het OCW-programma ‘De innovatieve kracht van ambachten, vakmanschap en ontwerp’ heeft het ministerie middelen beschikbaar gesteld om de ambachten en het vakmanschap in Nederland in de periode 2022-2024 te kunnen behouden en versterken.
Voortraject
Uit een onderzoek dat vooraf ging aan dit Sector Overleg kwam een aantal fundamentele thema's en uitdagingen naar voren:
- de ambachten hebben een veel grotere maatschappelijke waarde dan waarvoor ze erkenning krijgen
- het opleidingsaanbod voor de ambachten schiet tekort
- het lukt onvoldoende om structurele, duurzame samenwerking tussen de ambachten en andere beroepen en sectoren op te zetten
Het Sector Overleg Ambachten is na ontvangst van de beschikking in september 2023, in oktober 2023 met een reeks activiteiten van start gegaan waarin wordt beoogd de knelpunten sectorbreed aan te pakken. In de organisatievorm staan co-creatie en bottom-up samenwerking centraal. Een Sector Comité bestaande uit 11 personen organiseert de activiteiten. Namens KIEN neemt adviseur erfgoedzorg Frank Hemeltjen plaats in dit Comité.
Visie
De ambachtensector is een brede, gevarieerde sector. Hiertoe behoren ambachtspersonen, mensen uit het mbo (en specialistisch) vakonderwijs, het restauratiewezen, de museumwereld en de culturele evenementenwereld. De ambachtensector is een versnipperde sector, maar wat deze sector bindt en zijn signatuur geeft, is de waarde die men sectorbreed aan het vakmanschap toekent en waar men zich op eigen wijze voor inzet.
Vakmensen herkennen elkaar, zij begrijpen de toewijding die nodig is om technische kennis en vaardigheden eigen te maken en daar, vanuit een hedendaags waardestelsel, inhoud en betekenis aan te geven. Tegelijkertijd zijn er uitdagingen op het gebied van waardering, onderwijs, zichtbaarheid, kennisbehoud, samenwerking en in het algemeen ontbreekt het de sector aan slagkracht.
Met de oprichting van het Sector Overleg Ambachten is er nu voor het eerst een gremium waarin de sector over de breedte is vertegenwoordigd, waarin alle geledingen met elkaar in gesprek kunnen gaan en kunnen samenwerken om knelpunten aan te pakken, waarmee de versnippering wordt tegengegaan en dat beoogt om de slagkracht van de sector te vergroten.
Missie
Het belang van ambachtelijke vakkennis is groot. De kennis en vaardigheden van meester-ambachtslieden zijn niet alleen belangrijk voor het maken, repareren en onderhouden van kwalitatief hoogstaande producten, ook creatieve makers, zoals architecten en designers hebben de kennis van het maakproces nodig om hun vak te kunnen uitoefenen. Daarnaast is ambachtelijke vakkennis noodzakelijk om zowel ons materiële als ons immateriële erfgoed ook op de lange termijn te kunnen onderhouden.
Door middel van thematische werktafels beoogt het Sectoroverleg te werken aan drie belangrijke aandachtspunten voor ambachten in Nederland:
- Communicatie – hiervoor wordt een grote communicatiecampagne opgezet en een website gemaakt
- Educatie en vakonderwijs – het ontwikkelen en uitbreiden van het onderwijsaanbod gericht op ambachtelijke kennis en vaardigheden
- Samenwerking en mapping – hoe kunnen de betrokkenen meer gezamenlijk optrekken, samenwerken en zo versnippering van de sector tegengaan?
In het voorjaar 2024 wordt een landelijke campagne gelanceerd over de kracht van ambacht, waar alle ambachtslieden en andere stakeholders zich achter kunnen scharen en zich mee kunnen profileren. Daarmee treedt de sector voor het eerst eensgezind naar buiten.
Activiteiten Sector Overleg Ambachten
Op deze pagina zullen de activiteiten en bereikte resultaten worden gedeeld.