De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

De oogstdankfeesten zijn oorspronkelijk opgezet om God te danken voor de oogst en in de loop van der jaren gegroeid naar culturele feesten, die ieder jaar plaatsvinden rond het weekend van de voorlaatste zondag in augustus. Sinds 1984 is er ieder jaar een nieuwe Oogstkoningin, die bij veel festiviteiten acte de présence geeft. De grote feestelijkheden beginnen op vrijdagavond met optredens in een feestpaviljoen in het dorp. Ook op zaterdag- en maandagavond zijn er optredens en op zondag zelfs de hele dag. Op zaterdagavond wordt er een eucharistieviering gehouden die geheel in het teken staat van dank voor de oogst. Direct na afloop daarvan trekt er een stoet, het Bergs Sjtroattheater, door de verschillende buurten van Berg. Het hoogtepunt van de feesten is op zondagmiddag, als de Culturele Stoet door de straten trekt. Ongeveer tien praalwagens nemen hieraan deel en er lopen muziekgroepen en gezelschappen uit binnen- en buitenland mee. De stoet staat in het teken van een jaarlijks thema. Er zijn speciale kinderattracties en er is kermis in het dorp.

Beoefenaars en betrokkenen

Vrijwel de gehele dorpsgemeenschap van Berg aan de Maas, een dorpje in Limburg dat behoort tot de gemeente Stein, is betrokken bij de Oogstdankfeesten. Ongeveer zevenhonderd vrijwilligers, tussen de duizend en tweeduizend deelnemers aan de Culturele Stoet en ongeveer vierhonderd mensen in het Sjtraottheater. Alle basisschoolleerlingen in Berg komen naar de feesten toe. De evenementen trekken jaarlijks tussen de tienduizend en twintigduizend bezoekers uit de regio.

Geschiedenis en ontwikkeling

De eerste Oogstdankfeesten in Berg aan de Maas werden in 1946 georganiseerd. Daarna hebben ze ieder jaar plaatsgehad. De dank voor de oogst staat hierbij niet meer voorop, wel is de oorspronkelijke gedachte nog altijd van betekenis. In de beginjaren werden de Oogstdankfeesten door enkele inwoners van Berg aan de Maas georganiseerd. In 1959 werd er een Stichting Oogstdankfeest opgericht die verantwoordelijk werd voor de organisatie van de Oogstdankfeesten. Meteen in 1946 was er al een optocht van vier wagens. In de loop der jaren groeide de optocht uit tot een gebeurtenis waaraan alle buurten in Berg aan de Maas een bijdrage leverden. In 1984 werd er voor het eerst een Oogstkoningin verkozen en sindsdien is de installatie van deze koningin een aparte activiteit op een zondag in mei of juni.

Rond de eeuwwisseling liep de belangstelling voor de stoet terug. Een koerswijziging leek nodig. In 2005 werd de optocht omgedoopt in Culturele Stoet. Het thema heeft altijd een raakvlak met de cultuurhistorie van de regio. Ook de avonden in het feestpaviljoen zijn in de loop der jaren behoorlijk veranderd. De laatste jaren zijn er speciale feesten voor jongeren. In 1989 werd er voor het eerst een aparte middag voor senioren georganiseerd. Sinds 2012 is deze middag omgezet in een leuke happening voor zieken en gehandicapten. 

Borgingsacties

 

2016-2020

  • Oprichten werkgroep die zich bezighoudt met de vraag: hoe verder met de Oogstdankfeesten na 70 jaar? 
  • Samenwerking zoeken met andere Limburgse tradities en samen kijken naar knelpunten en oplossingen daarvoor.
  • De Oogstkoningin ieder jaar een filmpje op social media laten posten, waarin ze onder meer vertelt over de ontwikkeling van het feest van verleden tot heden.
  • De lesprogramma's promoten.
  • Binnen het bestuur en diverse commissies (onder meer sponsoring en PR) nadenken over een eventuele aanpassing van de naam, waarbij wel recht wordt gedaan aan het erfgoedaspect.

2015-2016

  • In de eventmap (5.000 stuks) een stuk toevoegen over de historische achtergrond van het feest en in de media verwijzen naar de 'leeftijd' van de traditie, op de website informatie over de geschiedenis zetten.
  • De Oogstkoningin ieder jaar een filmpje op social media laten posten, waarin ze onder meer vertelt over de ontwikkeling van het feest van verleden tot heden.
  • De lesprogramma's uitbreiden.
  • Naar verwachting een nieuw bestuurslid uit de commissie Jeugd, die bestaat uit 5 'ex-Oogstkoninginnen'.
  • Op meerdere momenten jongeren betrekken bij de traditie.

Contact

Stichting Oogstdankfeest (Augst Cultuurfestival Berg aan de Maas)
Postbus 292
6170 AG
Stein
Limburg
Nederland
Website