The Network of Intangible Cultural Heritage (ICH) shows the variety of cultural expressions that communities, groups or individuals themselves recognize as intangible cultural heritage. They have registered this ICH in the Network. The Dutch Centre for Intangible Cultural Heritage is therefore not responsible for the content of the description.

Description

Dammen staat voor inspanning en ontspanning: het spel is heel toegankelijk maar gaat verraderlijk diep. In veel landen, ook Nederland, wordt gespeeld op een bord met honderd ruiten, waarvan de vijftig donkere beschikbaar zijn voor twintig schijven van elke kleur, omdat ze diagonaal schuiven en slaan. Je kunt het spel spelen met familie en vrienden, of jezelf ontwikkelen tot  dammer door lid te worden van een damvereniging.

Daar tussenin is de sterk groeiende online damwereld te vinden, waar de huisdammer en de strategisch en tactisch onderlegde denksporter elkaar makkelijk kunnen treffen. Bij denksporten is het zodoende mogelijk dat je het tegen een heuse grootmeester op mag nemen, en dan is er een zeer kleine kans dat het remise wordt, een gelijkspel. Dat wonder vindt plaats als je ervoor zorgt dat je minstens één speelbare dam (een schijf die de overkant heeft bereikt) overhoudt. De talloze mogelijkheden in het spel maken dat elke partij anders is, en hoe meer ervaring een dammer heeft hoe beter hij of zij weet waar het om draait, welke sterke en zwakke posities je moet kennen, en hoe je spectaculaire combinaties kunt uitvoeren.

Dammen staat voor maatschappelijke activiteiten: schooldammen, jeugddammen (met het project DroomDamsters worden nu ook meisjes meer gestimuleerd te gaan dammen), het samenbrengen van bevolkingsgroepen, seniorendammen en het tegengaan van vereenzaming bij ouderen. Het spel bevordert het concentratievermogen, je traint er je geheugen mee (‘het fitte brein’) en je kunt er vrienden voor het leven mee maken. Dankzij de populaire zomertoernooien in binnen- en buitenland wordt ‘de damfamilie’ internationaler; nieuwe damlanden dienen zich aan, zoals in deze eeuw met name China.

Wetenschappelijk bewijs, geleverd door Nederlandse historici, toont aan dat het damspel in de Europese geschiedenis eeuwenlang het grootste, meest populaire bordspel was. Nederland speelt zowel in die geschiedenis als in het heden een belangrijke rol: het damspel dat nu internationaal het meest aanspreekt is van Nederlandse oorsprong! Onze voorouders stapten als eerste over van 64 naar 100 ruiten en kwamen erachter dat dit de inhoud zeer verrijkte.

Het spel kende vele materiële en immateriële uittingsvormen. Tientallen cafés droegen de naam Het Dambord, vele uitdrukkingen gingen terug op het damspel, enzovoort. Op den duur verschenen de damverenigingen –een paar duizend– waar wervende simultaanséances (één speler tegen meerdere tegenstanders) werden gegeven. Van de uitingsvormen in het verleden hebben er vele een huidige opvolger; zo zijn de vele damrubrieken in de kranten vervangen door ‘rubrieken’ op websites, waar volgers snel op kunnen reageren.

Sinds 1911 zijn clubdammers met elkaar verbonden via de Koninklijke Nederlandse Dam Bond (KNDB). Momenteel spelen ongeveer 200 aangesloten verenigingen mee in regionale en landelijke competities en hun leden zijn betrokken bij de genoemde maatschappelijke activiteiten. De ambities van de KNDB zijn erop gericht het dammen naar volgende generaties te brengen. Dammen op school is daarbij een speerpunt, in combinatie met het online spelen. Wie wil kan met wie dan ook ter wereld dammen, en het mooie en spannende spel bekender maken.

Contact

Koninklijke Nederlandse Dambond
's-Hertogenbosch
Noord-Brabant
Netherlands
Website