In de Bossche Sint-Janskathedraal bevindt zich het miraculeuze beeld van Onze Lieve Vrouw, ook wel de Zoete Moeder van ’s-Hertogenbosch genoemd. De functie van rust-, bezinnings- en bidplaats van Haar kapel in de kathedraal voor stad en streek maakt dat er rondom het beeld door de eeuwen heen een enorme hoeveelheid tradities en gebruiken is ontstaan. Deze is behoorlijk groots te noemen en speelt het gehele jaar bij tijd en wijle op.
De meimaand is in ’s-Hertogenbosch de ‘Mariamaand’. Op de tweede zondag in mei (moederdag) wordt haar beeld door een dragersgilde gedragen in een bidtocht door de stad, vergezeld door honderden mensen. Velen hangen de blauw-witte Mariavlaggen uit en wit-gele bloemboeketten worden geplaatst naast de route van de bidweg.
Naast de bisschop van ‘s-Hertogenbosch en de plebaan van de Sint-Jan lopen in de bidtocht priesters, diakens, priesterstudenten, kanunniken, communicanten, vormelingen en acolieten mee. Het Bossche gilde De Oude Schuts en de Stadspijpers maken ruim baan voor de stoet. Recent is ook de oude traditie van het musicerend meelopen door een van de fanfares van de stad (fanfare Amantius) weer opgepakt. Daarnaast lopen ook broederschappen van elders mee, die eveneens de Mariaverering ondersteunen in de kerken waaraan zij verbonden zijn. Daarnaast nemen ook vaak ridderordes uit Nederland, de Malteser Orde en de Ridders van het Heilig Graf van Jeruzalem en de uit Oostenrijk afkomstige Sankt Georgs-Orden, een Europese orde van het huis Habsburg-Lothringen, deel aan de bidtocht. De aloude Broederschap van het Hoogheilig Sacrament, verbonden aan de Sint-Jan, neemt eveneens deel aan de bidtocht net zoals de Bossche Illustre Lieve Vrouwebroederschap uit 1318 vaak doet. Het koor dat verbonden is aan de Sint-Jan, de Schola Cantorum van “die Sangeren Onser Liever Vrouwe”, loopt eveneens zingend mee. Vast onderdeel is de prominente deelname van Brabantse schuttersgilden.
In de Mariamaand zijn er ook vele pelgrimages naar de Zoete Moeder in de kathedraal: duizenden mensen die op pelgrimstocht komen (lopend, fietsend, te paard, musicerend of anderszins). Mensen die onder anderen ’s ochtends voor dag en dauw vertrekken vanuit de verre omtrek van Den Bosch om naar de stad te lopen om de Zoete Moeder te bezoeken. Het aansteken van een kaars bij de Zoete Moeder met het optekenen van wensen, gebeden in jaarlijkse intentieboeken, is een vast onderdeel van deze traditie. Brabantse schuttersgilden en koorzangen brengen Maria eer. In oktober is er een soortgelijke Mariamaand.
Al deze activiteiten worden georganiseerd door de Broederschap van Onze Lieve Vrouw van Den Bosch. De Broederschap richt zich sedert haar heroprichting vanaf de jaren 1830 op de Mariaverering in ’s-Hertogenbosch. Behalve voor de organisatie rondom het in stand houden en zorg dragen voor de tradities waaronder de bidtocht, is de Broederschap verantwoordelijk voor de verzorging van de Mariakapel en het eikenhouten mirakelbeeld van de Zoete Moeder. Daarnaast verzorgt de Broederschap in de meimaand vanuit en samen met de parochie alle logistiek rondom de vieringen in de Sint-Jan op zaterdag en zondag, zoals eerder genoemd. Hierin is plaats voor nieuwe initiatieven vanuit de behoefte van de pelgrims en groepen die naar de Zoete Moeder komen. Vieringen voor verpleegtehuizen en looptochten van groepen vormelingen vanuit andere parochies zijn bijvoorbeeld sinds een jaar of 5 nieuwe initiatieven.
