Dood gaan we allemaal, maar iedere samenleving heeft zo haar eigen manier om daar mee om te gaan. Naast de Afro-Surinaamse afleg rituelen hebben we ook dansende en zingende kistdragers ook wel dragers of dragiman. Dit is een erfgoed traditie die bijna dagelijks op begraafplaatsen en/of uitvaartcentra is te zien zowel in Nederland als Suriname.
Dragers worden op verzoek van nabestaanden gevraagd om de overledene naar zijn of haar laatste rustplaats te brengen. De familie en nabestaanden lopen, dansen en zingen mee op de tonen van de muziek onder begeleiding van bazuinkoor. Deze manier van grafloop helpt nabestaanden bij het uiten van hun verdriet en geeft de dood een “feestelijk” element.
Nederland kent een aantal Afro-Surinaamse dragersverenigingen met een eigen identiteit en stijl van dansen. De manier van lopen en dragen hebben een speciale betekenis. Wel bekend is de dragersgroep Wi Kan Doe en Wij doen ons best. De vrouwengroep Wan Lespeki Kari laat zien dat diversiteit en inclusie ook in deze traditie omarmt wordt. De ene vereniging is bekender en behendiger dan de andere, ook hier geldt oefening baart kunst. Dragers kunnen ook dinari zijn.
Het dansen wordt begeleid door bazuinkoor, een typisch Surinaams verschijnsel en andere erfgoed traditie. De groep muzikanten speelt met (koperen) blaasinstrumenten een divers repertoire van stichtelijk tot feestelijk. Uitbreiding met ritmesectie behoort tot de mogelijkheden. Er zijn diverse uitvaart bazuinkoorgroepen actief.
In Suriname kennen we ook dragersverenigingen zoals de Sherwood Brothers verbonden aan stichting Pijl en Boog en begraafplaats Rene's hof en de dragers van Marius Rust & Jubiluemfonds verbonden aan begraafplaats Marius Rust. In de regio zijn er verenigingen zoals Eendracht en Eenheid.
Europa kent een eigen geschiedenis rondom het kistdragen, in Nederland werden de dragers ook wel Kraaien genoemd. De eerste baar in de Middeleeuwen was niet meer dan een plank waar de overledene op lag. Door de eeuwen heen heeft de Nederlandse kistdragerstraditie een ontwikkeling doorgemaakt, vooral van organisatievorm van vereniging tot BV en kleding.
In Ghana en Madagascar hebben ze soortgelijke rituelen rondom het dragen van de kist.
Deze aanmeldingstekst is een eerste verkenning om nader onderzoek te doen. Wij gaan daarom in dialoog met dragersverenigingen en erfgoedgemeenschappen om dit erfgoed in beeld te brengen vanuit divers perspectief. Dat doen we onder andere door verhalen op te halen en een dragers samenkomst te organiseren.
Heb je een dragersgroep en/of een mooi verhaal stuur ons dan een bericht. Iedereen kan meedoen, ongeacht etnische achtergrond of cultuur.
Fotobron: Zoals Hein het ziet.
